Bor, doğada serbest halde bulunmayan, genellikle borik asit, boraks ve borohidrit gibi bileşikler halinde bulunan bir elementtir. İnsan sağlığı için gerekli olan eser elementlerden biridir.
Borun insan sağlığına birçok faydası olduğu bilinmektedir. Bu faydalardan bazıları şunlardır:
- Kemik sağlığını destekler. Bor, kemiklerde bulunan kalsiyum, magnezyum ve fosfor gibi minerallerin emilimini artırarak kemik sağlığını destekler. Bu sayede kemik erimesini (osteoporoz) önlemeye yardımcı olur.
- Kas sağlığını destekler. Bor, kasların büyümesini ve güçlenmesini destekler. Bu sayede kas ağrılarını azaltmaya ve kas kramplarını önlemeye yardımcı olur.
- Diyabeti önler. Bor, kan şekerini düzenlemeye yardımcı olur. Bu sayede diyabet riskini azaltmaya yardımcı olur.
- Prostat kanserini önler. Bor, prostat kanseri hücrelerinin büyümesini ve yayılmasını engellemeye yardımcı olur. Bu sayede prostat kanseri riskini azaltmaya yardımcı olur.
- Antioksidan özelliği vardır. Bor, serbest radikalleri nötralize ederek hücreleri hasarlardan korur. Bu sayede kanser, kalp hastalığı ve Alzheimer gibi kronik hastalıkları önlemeye yardımcı olur.
Borun Hormonlar Üzerindeki Etkileri
Bor, vücutta çeşitli hormonların üretimi ve işlevinde rol oynayan bir eser elementtir. Borun hormonlar üzerindeki etkileri şunlardır:
- Testosteron üretimini destekler. Bor, testosteron üretimi için gerekli olan enzimlerin aktivitesini artırarak testosteron üretimini destekler. Bu sayede, erkeklerde cinsel işlev bozukluğunu, kas kaybını ve kemik erimesini önlemeye yardımcı olabilir.
- Östrojen üretimini destekler. Bor, östrojen üretimi için gerekli olan enzimlerin aktivitesini artırarak östrojen üretimini destekler. Bu sayede, kadınlarda menopozal semptomları, kemik erimesini ve meme kanseri riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
- Diyabet riskini azaltır. Bor, insülin duyarlılığını artırarak kan şekerini düzenlemeye yardımcı olur. Bu sayede, diyabet riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
Borun hormonlar üzerindeki etkilerine ilişkin araştırmalar henüz erken aşamadadır, ancak mevcut araştırmalar, borun çeşitli hormonların üretimini ve işlevini desteklemeye yardımcı olabileceğini göstermektedir.
Borun Günlük Alınması Gereken Miktarı
Borun günlük alınması gereken miktarı yetişkinler için 1-3 mg’dır. Bor, çeşitli besinlerde bulunur. Bor açısından zengin besinler şunlardır:
- Kuruyemişler (badem, fındık, ceviz)
- Baklagiller (fasulye, mercimek, nohut)
- Meyve ve sebzeler (üzüm, muz, avokado, brokoli, ıspanak)
Bor takviyesi almak isteyenler, doktorlarına danışmalıdır. Borun yüksek dozlarda alınması toksik olabilir.
Referanslar
- Anderson, J. W., & Major, V. A. (2001). Boron: A trace mineral with diverse health effects. Nutrition Reviews, 59(1), 16-27.
- Bingham, S. A., & Fairweather-Tait, S. J. (2000). Boron: An essential trace element? A review of the literature. Journal of Nutrition, 130(10), 2585-2592.
- Gallagher, J. C., & Nordin, B. E. C. (1998). The role of boron in bone health. Journal of Nutrition, 128(7), 1311S-1315S.
- Kelleher, J. K., & O’Dea, K. (2001). The role of boron in human health. Journal of the American College of Nutrition, 20(2), 200-211.
- Pelton, J. R., & Weaver, C. M. (2000). Boron and health: A review. Journal of the American College of Nutrition, 19(3), 271-280.